به صفحه محیط زیست

رجوع فرمائید...

دریاچه ارومیه و

 70 درصد خشکی...

افزايش دماِی ايران ...

آینده خشک ‌تر و گرم‌ تر...

وقتی آب به جان جنگل افتاد!...

طرحی كه نفس جنگل را می برد...

گازهای ارزان گلخانه‌ای...

ایمره کرتس، قربانی «بی‌ سرنوشت» هولوکاست

الکساندر لی

برگردان: مینا یوسفی

"...ایمره کرتس در آوریل ۱۹۴۵ از اردوگاه مرگ بوخن‌والد (Konzentrationslager Buchenwald)آزاد شد. هنوز ۱۶ سالش نشده بود که او را به این اردوگاه فرستاده بودند. یک سال پیش از آن، در اردوگاه آشویتس، زیر دست نازی‌ها، وحشیانه‌ترین رفتارها را تحمل می‌کرد، و با مرگ فاصله‌ی چندانی نداشت. کرتس، ضعیف و بی‌جان، اما با شور و اشتیاق، خود را به شهر کودکی‌اش بوداپست می‌رساند. اما وقتی بر ‌می‌گردد، نمی‌تواند خود را با زندگی تازه‌اش وفق دهد. خیلی چیزها همچنان آشنا بود، ولی شهر غریبه می‌نمود. خیابان‌ها با تصویری که او در ذهن داشت فرق می‌کرد؛ ساختمان‌ها آن‌قدر گلوله‌باران و آتش‌باران شده بودند که دیگر نمی‌شد تشخیص‌شان داد؛ حتی آدم‌ها هم فرق کرده بودند..."  ادامه

تاریخچه جنگ جهانی اول
ریشه منازعات قدرت‌های اروپایی
مهران اکبری قاضی چاکی

"...به‌جز حادثه «سارایوو» عوامل دیگر نیز موجب پدید آمدن جنگ جهانی اول شدند. بعضی دلایل مربوط به زمان حال بوده و بعضی هم در گذشته دور و نزدیک ریشه داشتند. از وقایع قبل که تاثیرش تا حال هم ادامه داشت، می‌توان به تبعات شکست فرانسه ناپلئونی از آلمان به سال 1871 که موجب تنفر فرانسویان از آلمانی‌ها (دقیقا عکس همین تنفر باز زمینه‌ساز جنگ دوم شد)، همچنین تغییراتی در سیستم‌های حکومتی اروپا پدید آورده بود، اشاره کرد..." ادامه

مشکل انقلاب ونزوئلا این است که به ‌قدر کافی انقلابی نبود! 

اسلاوی ژیژک*. ترجمه: امیررضا گلابی

"...در اولین سال حکومت چاوز، ما به ‌وضوح شاهد بسیج سراسری مردم بودیم. بااین‌حال، پرسش اساسی هنوز سر جای خودش هست: چطور این سازماندهی جدید خودجوش مردمی می‌تواند بر اداره دولت تاثیر بگذارد؟ آیا اصلا امروزه می‌توان یک قدرت اصیل کمونیستی را تصور کرد؟ چیزی که نصیب ما می‌شود یا فاجعه است (ونزوئلا)، یا تسلیم (یونان)، یا بازگشتی کامل به سرمایه‌داری (چین، ویتنام). همان‌طور که جولیا بوکستون گفته، انقلاب بولیواری «روابط اجتماعی را در ونزوئلا متحول کرد و بر کل قاره تاثیر زیادی گذاشت. اما تراژدی این است که هیچ‌وقت نهادینه نشد و ازاین‌رو ثابت کرد ناپایدار است.»..."  ادامه

تبعیض ‌گذاری‌ پنهان: آیا همه نژادپرست‌اند؟

دیوید ادموندز*

«اطلاعاتی که شما درباره‌ی خودتان در اختیارمان گذاشتید نشان می‌دهد که به طور ناخودآگاه و بسیار ناچیز، سفیدپوستان را به سیاه‌پوستان ترجیح می‌دهید.» اصلاً انتظار چنین حرفی را نداشتم. پس من نژادپرستم؟ متعصبم؟ اصلاً چنین تصوری در مورد من وجود ندارد. اما شاید باید خودم به آن اعتراف کنم؟ من آزمایش تداعی‌های ناآشکار و غیرارادی (IAT) را در مورد خودم انجام دادم. این آزمایش یکی از راه‌های تشخیص تبعیض‌گذاریِ پنهان است که نه تنها تبعیض نژادی بلکه، برای مثال، تبعیض‌ علیه همجنس‌گرایان، معلولان، و حتی افراد چاق را نیز شامل می‌شود.»...ادامه

شاعران و سیاستمداران

هربرت رید*

مترجم : مهدی سرفرازی 

"...سرمايه دارى در اصل با شعر به جدل برنمى خيزد فقط آنرا ناديده ميگيرد و با بى تفاوتى و ظلمى ناخودآگاه با آن رفتار ميكند. اما در روسيه، ايتاليا و اسپانياى فاشيستى، نه شعر را ناديده مى گيرند و نه با بى تفاوتى و ظلم نسبت به آن روا ميدارند بلكه بطور دلخواه به پيگرد شاعر مى پردازند و او را اعدام ميكنند يا باعث خودكشى ميشوند. فاشيسم و ماركسيسم (٢) هر دو كاملاً از قدرت شاعر آگاهند و چون شاعر قدرتمند است، ميخواهند او را براى اجراى مقاصد سياسى شان مورد استفاده قرار دهند. مفهوم دولت توتاليتر شامل تبعيت تمام عناصر آنان از يك كنترل مركزى است و ارزشهاى زيباشناسانه شعر و كلاً هنر نيز جزء اين عناصر ميباشند..." ادامه

تابستان کوتاه آنارشی

هانس مگنوس انسنبرگر* ترجمه: مهدی مجتهدپور

...ادامه

 

 

به مناسبت هفتاد و دومین سالروز اتمام جنگ جهانی دوم
خانمانسوزترین جنگ تاریخ
مهران اکبری قاضی چاکی

"...از همه اینها گذشته، ظهور ”هیتلر” و نازیسم برای هر کس بد بوده باشد برای کمونیستها به ویژه ”استالین” مخوف و ”مائو تسه تونگ” خونخوار که موهبت الهی بود! چون در سایه وجود ”هیتلر” و غوغایی که بر اثر جنگ جهانی دوم به راه انداخت جنایت جانیانی چون ”استالین”و ”مائو” در تاریخ کمرنگ شد و ”هیتلر” با کارهایش سایه ایمنی بر قساوتهای این دو نفر گسترد. در واقع ”هیتلر ”و عملکرد آلمان در طی این دو جنگ، وسیله ای شد برای تطهیر سایر کشورهای در تاریخ. ”هیتلر” اگر 50 میلیون نفراز مردم جهان را آنهم در جنگ به کشتن داد اما ”استالین” و ”مائو” باهم بسیار بیشتر از این آمار آنهم از مردم خودشان را در زمان صلح به علت طرحهای ریاضت اقتصادی و یا دلایل واهی امنیتی در شوروی و چین به مسلخ فرستادند..." ادامه

فرياد صلح بر سر سلاح هسته‌اى

تهمینه انصاری

"... از روزی که آزمایش تسلیحات هسته‌ای در 16 جولای 1945 آغاز شد، تقریبا 2000 آزمایش هسته‌ای در سرتاسر دنیا انجام شد. اوایل‌ سال گذشته داشتن سلاح‌های هسته‌ای به‌ عنوان معیار پیشرفت علمی یا توان نظامی، با توجه بسیار کمي به اثرات ویران‌کننده آزمایش سلاح هسته‌ای بر زندگی انسان، به جز خطرات ناشی از اتلافات هسته‌ای از آزمایش‌هاي اتمسفری مورد توجه قرار گرفت. تاریخ و پیشینه ما اثرات وحشتناک و غم‌انگیز آزمایش تسلیحات هسته‌ای را به ما نشان داده است؛ به‌ویژه در شرایطی که شرایط کنترل‌شده به‌ طور کامل و با توجه به سلاح‌های هسته‌ای بسیار قدرتمند و مخربی که امروزه وجود دارند، نبوده است..."  ادامه

هر فردی در کنار افرادِ دیگر فرد می‌شود

آببا بِرهانه

"...بنا بر تجریبات روزمره‌مان، می‌دانیم که هر فرد انسانی تا حدودی در کوره‌ی جامعه ساخته و پرداخته می‌شود. پیوندهای افراد هستند که درکی از خودشان را در آن‌ها شکل می‌دهند. کیستیِ من وابسته به «دیگری»های بسیاری است: خانواه‌ام دوستان‌ام، فرهنگ‌ام، و همکاران‌ام. مثلاً آن منی که می‌رود و خواروبار روزانه را از فروشگاه می‌خرد، از لحاظ رفتار و اخلاق، با آن منی که می‌رود و با مافوق‌ام، که درجه‌ی دکترا دارد صحبت می‌کند متفاوت است. حتی خصوصی‌ترین اندیشه‌های من هم با طرز فکر و گفتار مردمان گوناگون متصل است، خواه کسانی که با من موافق اند، خواه کسانی که منتقد من هستند، و خواه آنان که مرا می‌ستایند..." ادامه

چپ‌ اسلامی بسیار متاثر از مارکسیست‌های اروپایی بود

یرواند آبراهامیان

"... چپ اسلامی، به ویژه علی شریعتی، به شدت تحت تاثیر مارکسیست‌های اروپایی دهه‌ ۱۹۶۰ بودند. نمی‌توان اسلام رادیکال نو را بدون مراجعه‌ مستقیم به مارکسیسم غربی تحلیل کرد. به درستی شریعتی را «نظریه‌پرداز» انقلاب اسلامی توصیف کرده‌اند… برخی از روشنفکران جوانی که در زمان جمهوری اسلامی پرورش یافته‌اند شیفته‌ بازار و تجارت آزادی هستند که نومحافظه‌کاران و نئولیبرال‌های غربی از آن حمایت می‌کنند. برای آن‌ها نفت یک منبع طبیعی و باارزش نیست بلکه «نفرینی» است که هزینه‌های یک حکومت سلطه‌جو را تامین می‌کند. به نظر می‌رسد که آن‌ها مبارزات ملی شدن صنعت نفت را گمراه‌کننده و از مد افتاده می‌دانند..." ادامه

چگونه ارامنه آناتولی در 24 آوریل قتل‌عام شدند
نسل ‌کشی ترکان عثمانی
علیرضا صدقی

"...بنابر برخی اقوال تاریخی، پس از آن در فاصله سال‌های 1915 تا 1923 میلادی (برابر با 1294 تا 1302 شمسی) بیش از 1.5 میلیون ارمنی ساکن ارمنستان غربی بر پایه طرح و برنامه‌ریزی منسجم سردمداران امپراتوری عثمانی و در اجرای سیاست‌ نژادپرستانه حزب حاکم در آن زمان به نام اتحاد و ترقی، ملقب به ترک‌های جوان به قتل رسیدند..." ادامه

 

اصول سنديكاليسم

رودلف روکر*

متن سخنرانی روکر در دوازدهمین کنگره سندیکالیستها در برلین

( 30 – 27 ) دسامبر 1919

"...وجود دولت يعنى تجلى دادن به قدرت سازمان داده شده اقشار ممتاز كه با بوجود آوردن ارگان خويش تمايل سازماندهى مركزى ومصنوعى از بالا به پائين را دارد. كليسا و دولت اولين بنيان گذاران اين گونه سازماندهى بوده كه تا امروز در اين نظر تغيير نكرده است. از آنجائيكه خصلت دولت ، كشيدن مردم بزير قدرت و آتوريته است، بنابرين سعى در مركزيت بخشيدن دقيق و محكم در تمام شئونات اجتماعى را دارد. سازماندهى مركزى اجتماعى  در حقيقت بدترين نوع اسارت و از ميان بردن آزاديهاى فردى است. زيرا تحت اين مكانيسم افراد به عروسكهاى خيمه شب بازى بدل شده كه از بالا به پائين به حركت در مى آيند و خواسته عده قليلى بجاى خواسته اكثريت در مى آيد. .." ادامه

 

 

محیط زیست

 

ویژه :

بحران آب ...ارایه گزارش خشکسالی

" بالاخره در تهران به وضع مصیبت بار طبیعت و مصرف بیمورد آب..توجه شد"

بحران آب در ايران، ديگر مساله‌اي آشنا براي افكار عمومي جامعه ايران است. اينكه علل اين بحران و راه‌هاي كاهش و كنترل آن چيست، موضوع اين گفت‌وگو با محمد ابراهيم‌نيا است. مهندس ابراهيم‌نيا، مديركل دفتر برنامه‌ريزي كلان آب و آبفا در وزارت نيرو است. وي در اين مصاحبه بر اين نكته تاكيد كرد كه ما در ايران سالانه حدود 86 درصد از آب تجديدپذير كشورمان را مصرف مي‌كنيم در حالي كه مطابق حد استاندارد جهاني، حداكثر بايد 40 درصد از اين آب را مصرف كنيم. بر اساس برنامه‌ريزي وزارت نيرو، اين رقم 86 درصد تا سال 1425 بايد به 69 درصد تقليل يابد...ادامه

« زبان تنها برای  برقراری ارتباط ساخته نشده است!»

...به چه چیزی شک دارید؟

نوآم چامسکی

مترجم : مانی

هر انسانى  بى نهايت را در خودش حمل ميكند و اين به لطف قواعد زبان است كه ما روزانه با آن سر و كار داريم. براى زبان شناسى مثل نوآم چامسكى اين توانايى نه فقط يك اساس براى خلاقيت و آزادى است، بلكه پايه يك چشم انداز سياست جهانى است...ادامه

سیستم های پیچیده و تفکر سیستمی

همایون مهمنش

"...تغییرات اشتباه ما در سیستم تا مدتها انبار میشود. مضافا اینکه اغلب به بخش مورد نظرمان محدود نمی ماند و رشته های فراوانی که بخش های مختلف را به هم وصل میکنند آن را به بخش های دیگر سیستم هم انتقال میدهند. نتیجه تغییرات اشتباه ما اغلب در مراحل بعد، آنهم در جاهایی که بنظر خودمان تغییری در آنها نداده بودیم، بُروز میکند. - جدا کردن اجباری و مصنوعی دختران و پسران در حکومت اسلامی یکی از عوامل رشد همجنس گرایی میان جوانان شده است -. - سوزاندن جنگلها مدتها بعد، سبب خشکسالی، کاهش رطوبت و کمبود اکسیژن هوا میشود -. - آلودگی هوای شهرهای ایران نتیجه درازمدت سوء مدیریت و اقدامات غیرکارشناسانه است که انبار شده و امروز خود را با شدت هرچه بیشتر نشان میدهد..." ادامه

ریشه های گسترش پوپولیسم از دیدگاه

 روانشناسی اجتماعی و جامعه شناسی

دکتر مسعود کریم نیا

"... با توجه به این که مکانیسم پدیده ها در معادلات پیچیده ای چون دلایل رشد پوپولیسم در کشورهای صنعتی و غیره نیز می توانند بسیار متفاوت باشند، در این موارد میکرومکانیسم های اجتماعی تفاوت ها را احتمالا بهتر توصیف می کنند. در کنار این نوع پوپولیسم ما در دهه اخیر با پوپولیسم چاوزی در ونزوئلا (و بطور کل در آمریکای لاتین)³ و احمدی نژادی و پوپولیسم اردوغانی و اوربان در مجارستان در چند کشور حاشیه ای نیز روبرو بوده ایم که پوپولیسم آن ها نیز دارای تفاوت هائی بودند که بررسی آن ها مستلزم نوشتار جدیدی است و خارج از حوصله بررسی حاضر..."  ادامه   

به بهانه زادروز «نلسون ماندلا»

یک عمر مبارزه برای صلح عادلانه

"...ماندلا مرد محبوب همه ملت‌ها است که در‌سال 1918 در روستای کوچک Mvezo در منطقه Transkei آفریقای جنوبی به دنیا آمد و به خاطر هدف و اعتقاداتش 27‌سال از عمر خود را در زندان بسر بُرد. جهانیان هرگز این اظهارات او  در جلسه بیستم آوریل‌سال 1964 دادگاهی كه محكومش كرد را از یاد نمی‌برند كه گفت: من بر ضد تبعیض هستم و خواهان وجود جوامع آزاد و دموكراتیك كه مردم در این جوامع با داشتن رفاه و امنیت و برخورداری از شادی، آزادی‌ها و فرصت‌های مساوی؛ هماهنگ و صمیمانه با یكدیگر زندگی كنند و برای تحقق این وضعیت، تا پایان عمر مبارزه خواهم كرد و آماده‌ام جانم را در این راه فدا كنم. ماندلا از نوجوانی دارای افكار سوسیالیستی بوده، ولی هرگز حتی زمانی که رئیس‌جمهوری بود درصدد تحمیل این ایدئولوژی برنیامده است.… ادامه
 

آیا حقوق بشر چیزی فراتر از قراردادهای حقوقی است؟

جان تاسیولاس*

برگردان: مینا یوسفی

امروزه «حقوق بشر» به مجموعه اصولی اطلاق می‌شود که بنیادی‌ترین حقوق همه‎ی انسان‌ها را تعریف می‌کند. اما اصول «حقوق بشر» بر چه اساسی استوار شده است؟ آیا «حقوق بشر» ریشه در حقایق آشکار فلسفی دارد، یا این که صرفاً به مجموعه‌ای از قوانین و قراردادهای حقوقی محدود می‌شود؟... ادامه

چرا آدم‌های عادی در هولوکاست مرتکب جنایت شدند؟

 

هولوکاست، یا قتل عام یهودیان در جنگ جهانی دوم، یکی از بدترین فجایع تاریخ است. این جنایت اما صرفاً نتیجه‌ی وحشی‌گری‌ عده‌ای از مقامات سیاسی و نظامیِ بلندپایه نبود. انبوهی از افراد عادی هم در این نسل‌کشی دست داشتند. این مقاله به مناسبت «روز جهانی یادبود هولوکاست» (۲۷ ژانویه) منتشر می‌شود...ادامه

متفکری که ویلیام گادوین* نامیدنش

فرشید یاسائی

"...اگر عدالت و مساوات برقرار باشد. نیم ساعت کار در روز برای انسانها کفایت می کند. هرقدر قیود حیات کم شود ، حوائج زائد از میان مردم رخت بر خواهد بست. دیگر انسانها برای کار کردن و نقض حقوق ، متوسل به خشونت و ستمگری نخواهند شد. اگر وضع زندگی ساده باشد و فشار و اجباری به مردم وارد نشود ، طغیان و انقلابی هم صورت نخواهد پذیرفت.آزادی و استقلال فرد فرصتی است برای استقرار جامعه آزاد..." ادامه