برای مقابله با گردوغبار چه‌کردند؟

مادران زمین...

مهاجران آب...

مهاجرت ایرانی‌ها ...به دلیل کم‌آبی

دشت های کشور در بحران مطلق‌آب...

تخریب چشمگیر رودخانه...

ادامه در صفحه محیط زیست

تبعیض ‌گذاری‌ پنهان: آیا همه نژادپرست‌اند؟

دیوید ادموندز*

«اطلاعاتی که شما درباره‌ی خودتان در اختیارمان گذاشتید نشان می‌دهد که به طور ناخودآگاه و بسیار ناچیز، سفیدپوستان را به سیاه‌پوستان ترجیح می‌دهید.» اصلاً انتظار چنین حرفی را نداشتم. پس من نژادپرستم؟ متعصبم؟ اصلاً چنین تصوری در مورد من وجود ندارد. اما شاید باید خودم به آن اعتراف کنم؟ من آزمایش تداعی‌های ناآشکار و غیرارادی (IAT) را در مورد خودم انجام دادم. این آزمایش یکی از راه‌های تشخیص تبعیض‌گذاریِ پنهان است که نه تنها تبعیض نژادی بلکه، برای مثال، تبعیض‌ علیه همجنس‌گرایان، معلولان، و حتی افراد چاق را نیز شامل می‌شود.»...ادامه

شاعران و سیاستمداران

هربرت رید*

مترجم : مهدی سرفرازی 

"...سرمايه دارى در اصل با شعر به جدل برنمى خيزد فقط آنرا ناديده ميگيرد و با بى تفاوتى و ظلمى ناخودآگاه با آن رفتار ميكند. اما در روسيه، ايتاليا و اسپانياى فاشيستى، نه شعر را ناديده مى گيرند و نه با بى تفاوتى و ظلم نسبت به آن روا ميدارند بلكه بطور دلخواه به پيگرد شاعر مى پردازند و او را اعدام ميكنند يا باعث خودكشى ميشوند. فاشيسم و ماركسيسم (٢) هر دو كاملاً از قدرت شاعر آگاهند و چون شاعر قدرتمند است، ميخواهند او را براى اجراى مقاصد سياسى شان مورد استفاده قرار دهند. مفهوم دولت توتاليتر شامل تبعيت تمام عناصر آنان از يك كنترل مركزى است و ارزشهاى زيباشناسانه شعر و كلاً هنر نيز جزء اين عناصر ميباشند..." ادامه

دولت گرائی و نقش ذهنیت مسدود

فرشید یاسائی

" جامعه و مردم با هنر لطیف و با ایدئولوژی ، خشن خواهند شد "

"... این موضوع را  لااقل باید جامعه فرهنگی کشور بداند که : فرهنگها متفاوت ( اگر نبود، مشکل بود!) است و از برخورد با یکدیگر اندیشه جدید زائیده و رشد می کند که آینده ساز است. اصرار زندگی در چنبره سنت و زیر پوشش ذهنیت بسته ... کدامین جامعه بشری را بسوی ترقی و توسعه راهنما  و مثمر ثمر بوده است!؟ زمانیکه جامعه آکادمیک و فرهیختگان کشور که خود محبوس حلقه های شوم از افلاطون تا هایدگر بسر میبرند! چگونه و با چه جراتی از جامعه کتابخوان توقع خواندن و خرید کتابها و ترجمه های ناقص و اشنباهی را دارند که در بازار آشفته ادبی کشور توسط خودشان (" فرهیختگان ")  ترجمه و یا نوشته شده است!؟..." ادامه

آيا بحران آب در ايران يک توهم است؟

...ادامه در صفحه محیط زیست»

سمبل قدیمی رهایی در جهان سوم
چه چیزی از ساندینیسم در نیکاراگوئه باقی مانده ؟

برنارد دوترمه*

«نیکاراگوئه ساندینیست» . این دو کلمه به هم وصل بودند . در سال های ١٩٨٠ امریکای مرکزی دوره ای از انقلاب ها و ضد انقلاب ها را می گذراند. در سال ١٩٧٩ شورشیان ساندینیست موفق شدند آناستازیو سوموزا ، دیکتاتور نیکاراگوئه که مدت ها به عنوان «مهره امریکا» در منطقه شناخته شده بود را سرنگون کنند . این نکته ظریف را از قول رهبران امریکایی نقل می کنند که :« سوموزا حرام زاده است ، اما حرام زاده خودمان است » - جمله ای که رئیس جمهور امریکا ، فرانکلین روزولت در سال ١٩٣٩ در مورد سوموزای پدرعنوان کرده بود و هانری کسینجر وزیر امور خارجه آن را دوباره در مورد پسر سوموزا به کار برد . خاندان سوموزا از سال ١٩٣٦ تا ١٩٧٩ حکمفرمایی کردند...ادامه

نگاهی به دلایل وقوع جنگ جهانی دوم

عصر جنون

سجاد صداقت

زمانی که ساعت 4:45 بامداد اول سپتامبر 1939 را نشان می‌داد، آلمان با حمله به لهستان آتش بزرگ‌ترین و مخرب‌ترین جنگ تاریخ بشر را روشن کرد. دست تقدیر و عزم آدولف هیتلر، رهبر آلمان نازی این‌گونه رقم خورده بود که روز جمعه را برای آغاز جنگ انتخاب کند و به این ترتیب جنگی آغاز شد که نزدیک 100 میلیون نفر در آن جنگیدند و حدود 70 میلیون نفر کشته شدند. جنگ جهانی دوم در حالی آغاز شد که به مدت 6 سال به طول انجامید و کشورهای جهان پس از جنگ جهانی اول همه تلاش‌های خود را به کار بسته بودند تا از آغاز جنگ دیگری جلوگیری کنند...ادامه

 

 

هر فردی در کنار افرادِ دیگر فرد می‌شود

آببا بِرهانه

"...بنا بر تجریبات روزمره‌مان، می‌دانیم که هر فرد انسانی تا حدودی در کوره‌ی جامعه ساخته و پرداخته می‌شود. پیوندهای افراد هستند که درکی از خودشان را در آن‌ها شکل می‌دهند. کیستیِ من وابسته به «دیگری»های بسیاری است: خانواه‌ام دوستان‌ام، فرهنگ‌ام، و همکاران‌ام. مثلاً آن منی که می‌رود و خواروبار روزانه را از فروشگاه می‌خرد، از لحاظ رفتار و اخلاق، با آن منی که می‌رود و با مافوق‌ام، که درجه‌ی دکترا دارد صحبت می‌کند متفاوت است. حتی خصوصی‌ترین اندیشه‌های من هم با طرز فکر و گفتار مردمان گوناگون متصل است، خواه کسانی که با من موافق اند، خواه کسانی که منتقد من هستند، و خواه آنان که مرا می‌ستایند..." ادامه

چپ‌ اسلامی بسیار متاثر از مارکسیست‌های اروپایی بود

یرواند آبراهامیان

"... چپ اسلامی، به ویژه علی شریعتی، به شدت تحت تاثیر مارکسیست‌های اروپایی دهه‌ ۱۹۶۰ بودند. نمی‌توان اسلام رادیکال نو را بدون مراجعه‌ مستقیم به مارکسیسم غربی تحلیل کرد. به درستی شریعتی را «نظریه‌پرداز» انقلاب اسلامی توصیف کرده‌اند… برخی از روشنفکران جوانی که در زمان جمهوری اسلامی پرورش یافته‌اند شیفته‌ بازار و تجارت آزادی هستند که نومحافظه‌کاران و نئولیبرال‌های غربی از آن حمایت می‌کنند. برای آن‌ها نفت یک منبع طبیعی و باارزش نیست بلکه «نفرینی» است که هزینه‌های یک حکومت سلطه‌جو را تامین می‌کند. به نظر می‌رسد که آن‌ها مبارزات ملی شدن صنعت نفت را گمراه‌کننده و از مد افتاده می‌دانند..." ادامه

چگونه ارامنه آناتولی در 24 آوریل قتل‌عام شدند
نسل ‌کشی ترکان عثمانی
علیرضا صدقی

"...بنابر برخی اقوال تاریخی، پس از آن در فاصله سال‌های 1915 تا 1923 میلادی (برابر با 1294 تا 1302 شمسی) بیش از 1.5 میلیون ارمنی ساکن ارمنستان غربی بر پایه طرح و برنامه‌ریزی منسجم سردمداران امپراتوری عثمانی و در اجرای سیاست‌ نژادپرستانه حزب حاکم در آن زمان به نام اتحاد و ترقی، ملقب به ترک‌های جوان به قتل رسیدند..." ادامه

بشریت در سراشیب انحطاط

دکتر مسعود کریم نیا*

"... در این موضوع تردیدی وجود ندارد که انسان مهم‌ترین عامل مصرف انرژی و آلودگی محیط زیست روی کرهٔ زمین به شمار رفته و بیکاری بیش از یک میلیارد انسان چیزی جز هدر رفتنٔ انرژی و آلودگی‌ محیط زیست نیست. اما از ویژگی های نظام اقتصادی کنونی‌ آن که آندره گرتس (Andre Gorz)⁴ (فیلسوف اتریشی‌ الاصل و یکی‌ از حامیان نظریه پرداز حزب سبز‌ها در آلمان) از آن به عنوان نقطه ضعفی، هم در نظام سرمایه داری و هم سوسیالیزم، تحت عنوان "صنعت گرایی" (Idustrialism) نام می برد..." ادامه

قصه کودکانی که کودکی نمی ‌کنند

به مناسبت 8 اکتبر روز جهانی کودک*

"...کودکان، آسیب پذیرترین گروه در هر جامعه هستند؛ در ایران هم شمار این کودکان کم نیست. نگاهی سرانگشتی به آسیب‌هایی که کودکان را در ایران تهدید می‌کند، بیش از هرچیز ذهن را به سمت فقر و اقتصاد ضعیف و حاشیه‌های شهر و مناطق آسیب‌پذیر سوق می‌دهد؛ آسیب‌هایی که با اعتیاد، فساد و فحشاء در هم تنیده می‌شوند؛ آسیب‌هایی که در کنار سلامت روح، سلامت جسمی این کودکان را هم تهددی می‌کند و آن‌ها را از همان کودکی به نان‌آورانی کوچک تبدیل می‌کند؛..." ادامه

بعید است آثار میشل بوتور* ماندگار باشد

 "... به ‌نظر می‌رسد که این مردِ سرگردان به هر کاری دست زده کم آورده است، حتی برای رسیدن به نَود سال تمام هم بیست روز کم آورده، روز چهارده سپتامبر 1926 به دنیا آمده و روز بیست‌وچهار اوت 2016، بیست روز مانده به پایان نودسالگی، درگذشته است. هرچند در سوربن فلسفه خوانده و در بیست‌ویک سالگی مدرک کارشناسی (که همان لیسانس باشد) گرفته و حتی به راهنمایی گاستون باشلار که استاد برجسته‌ای در فلسفه علم است، رساله‌ای نوشت و توانست مدرک کارشناسی‌ ارشد (فوق‌لیسانس) در فلسفه بگیرد اما کارِ درس‌خواندن و مدرک‌گرفتن را تمام نکرد و به درجه دکترا در فلسفه نرسید. از این وخیم‌تر سال‌ها بعد در آزمایش دانشیاری دانشگاهی در ژنو رد شد و برای استادی هم کم آورد. درهرحال در فلسفه حتی یک مقاله یا کلام فلسفی او شهرتی ندارد..." ادامه

از «تروریسم» چه وقت باید سخن به میان آورد؟

ونسان سیه ر*

روز ۱۴ ژوئیه، در ” نیس“، مردی که کامیونی را می راند، با زیر گرفتن انبوه جمعیتی که به تماشای آتش بازی رفته بودند هشتاد و چهار تن را کشت و صدها تن دیگر را زخمی کرد. این کشتار را خیلی زود سؤ قصدی تروریستی توصیف کردند. اما آیا کاربرد این عبارت برای نبردی مؤثر علیه اینگونه جنایات، فایده ای هم در بر دارد؟...ادامه

 

محیط زیست

  

به بهانه زادروز «نلسون ماندلا»

یک عمر مبارزه برای صلح عادلانه

"...ماندلا مرد محبوب همه ملت‌ها است که در‌سال 1918 در روستای کوچک Mvezo در منطقه Transkei آفریقای جنوبی به دنیا آمد و به خاطر هدف و اعتقاداتش 27‌سال از عمر خود را در زندان بسر بُرد. جهانیان هرگز این اظهارات او  در جلسه بیستم آوریل‌سال 1964 دادگاهی كه محكومش كرد را از یاد نمی‌برند كه گفت: من بر ضد تبعیض هستم و خواهان وجود جوامع آزاد و دموكراتیك كه مردم در این جوامع با داشتن رفاه و امنیت و برخورداری از شادی، آزادی‌ها و فرصت‌های مساوی؛ هماهنگ و صمیمانه با یكدیگر زندگی كنند و برای تحقق این وضعیت، تا پایان عمر مبارزه خواهم كرد و آماده‌ام جانم را در این راه فدا كنم. ماندلا از نوجوانی دارای افكار سوسیالیستی بوده، ولی هرگز حتی زمانی که رئیس‌جمهوری بود درصدد تحمیل این ایدئولوژی برنیامده است.… ادامه
 

آیا حقوق بشر چیزی فراتر از قراردادهای حقوقی است؟

جان تاسیولاس*

برگردان: مینا یوسفی

امروزه «حقوق بشر» به مجموعه اصولی اطلاق می‌شود که بنیادی‌ترین حقوق همه‎ی انسان‌ها را تعریف می‌کند. اما اصول «حقوق بشر» بر چه اساسی استوار شده است؟ آیا «حقوق بشر» ریشه در حقایق آشکار فلسفی دارد، یا این که صرفاً به مجموعه‌ای از قوانین و قراردادهای حقوقی محدود می‌شود؟... ادامه

چرا آدم‌های عادی در هولوکاست مرتکب جنایت شدند؟

 

هولوکاست، یا قتل عام یهودیان در جنگ جهانی دوم، یکی از بدترین فجایع تاریخ است. این جنایت اما صرفاً نتیجه‌ی وحشی‌گری‌ عده‌ای از مقامات سیاسی و نظامیِ بلندپایه نبود. انبوهی از افراد عادی هم در این نسل‌کشی دست داشتند. این مقاله به مناسبت «روز جهانی یادبود هولوکاست» (۲۷ ژانویه) منتشر می‌شود...ادامه

هرتا مولر* آزادیخواه از علایق ادبی خود می‌گوید

در آسمان دنبال مردگان بودم...

هرتا مولر، نویسنده بزرگی است که نامش بیشتر با جایزه نوبل ادبی که در‌ سال 2009 به او اهدا شد به‌خاطر آورده می‌شود. اما این‌که این نویسنده بزرگ و محبوب را صرفا به واسطه نوبلی که گرفته تعریف کنیم، به‌نظر بی‌انصافی است. این نویسنده 63ساله که در یک روستای آلمانی‌زبان در غرب رومانی به دنیا آمده و خانواده‌اش جزو اقلیت آلمانی کشور رومانی بود، به‌خاطر تلاش مداومی که برای آفرینش در سرزمینی استبدادزده و تحت شدیدترین برخوردها به انجام رسانده شایسته هر گونه ستایشی است...ادامه

متفکری که ویلیام گادوین* نامیدنش

فرشید یاسائی

"...اگر عدالت و مساوات برقرار باشد. نیم ساعت کار در روز برای انسانها کفایت می کند. هرقدر قیود حیات کم شود ، حوائج زائد از میان مردم رخت بر خواهد بست. دیگر انسانها برای کار کردن و نقض حقوق ، متوسل به خشونت و ستمگری نخواهند شد. اگر وضع زندگی ساده باشد و فشار و اجباری به مردم وارد نشود ، طغیان و انقلابی هم صورت نخواهد پذیرفت.آزادی و استقلال فرد فرصتی است برای استقرار جامعه آزاد..." ادامه

نگاه فروتنانه به دنيا

 خشونت دنيای امروز، نتيجه كم‌كاری روشنفكران است

 به مناسبت تولد گاندی در دوم اکتبر 1869

"...گاندي يكي از نخستين رهبران اعتراض مردم در برابر استعمار بود كه با افراط و خشونت ورزيدن مخالفت مي‌كرد و استفاده از روش‌هاي خشونت‌آميز به خصوص در قرن بيستم كه سركوب و اعدام كردن از روش‌هاي معمول بود، در اعتقاد و روش‌هاي گاندي جايي نداشت. در واقع گاندي از مهرورزي صحبت مي‌كرد. در زمان گاندي گفتمان مسلط مطرح در سطح جهاني، اعتقادات شديد چپ بود كه از ديكتاتوري پرولتاريا و مباحث مشابه سخن مي‌راند، اما گاندي در همان زمان گفتماني را مطرح كرد كه كاملا در مقابل گفتمان چپ قرار مي‌گرفت. قرن ما يعني قرن بيست و يكم نيز به قرن گاندي بدل شده است؛ قرن نافرماني‌هاي مدني و مبارزات غيرخشونت‌آميز و آرام و اين يادگار گاندي است..." ادامه

 

اصول سنديكاليسم

رودلف روکر*

متن سخنرانی روکر در دوازدهمین کنگره سندیکالیستها در برلین

( 30 – 27 ) دسامبر 1919

"...وجود دولت يعنى تجلى دادن به قدرت سازمان داده شده اقشار ممتاز كه با بوجود آوردن ارگان خويش تمايل سازماندهى مركزى ومصنوعى از بالا به پائين را دارد. كليسا و دولت اولين بنيان گذاران اين گونه سازماندهى بوده كه تا امروز در اين نظر تغيير نكرده است. از آنجائيكه خصلت دولت ، كشيدن مردم بزير قدرت و آتوريته است، بنابرين سعى در مركزيت بخشيدن دقيق و محكم در تمام شئونات اجتماعى را دارد. سازماندهى مركزى اجتماعى  در حقيقت بدترين نوع اسارت و از ميان بردن آزاديهاى فردى است. زيرا تحت اين مكانيسم افراد به عروسكهاى خيمه شب بازى بدل شده كه از بالا به پائين به حركت در مى آيند و خواسته عده قليلى بجاى خواسته اكثريت در مى آيد. .." ادامه

تابستان کوتاه آنارشی

هانس مگنوس انسنبرگر* ترجمه: مهدی مجتهدپور

"...امروز که او مرده است صف طویلی از مردمان، حتا در میان بورژوازی و نیز در کلیسای کاتولیک به وجود آمده که از او به عنوان فرزند از دست رفته­ی اسپانیا یاد می­ کنند و نامش را گرامی می­ دارند. ناگهان همه در او خصلت­های نیک یافته­اند و می­خواهند برای اهداف خویش از او بهره برگیرند. کشیش­های اسپانیا می­خواهند یک «مسیح سرخ» از او بسازند. هنگامی که زنده بود به سویش شلیک می­کردند. آنان در کلیساها سنگر می­گرفتند - به مثابه یک دژ واقعی- و به سوی ما شلیک می­کردند، به سوی هرآنچه که می جنبید.  بورژوازی اتهامی از آن آزاردهنده تر وارد نمود: آنارشیستها ها کلیساها را آتش میزنند. ما فقط از خودمان دفاع میکردیم. و حالا همین آدمها که در زنده بودنش او را به مثابه یک جنایتکار، تعقیب میکردند، امروز دارند از او یک قدیس میسازند. امیلینه مورین .همسر دوروتی...ادامه